Historie

Historie van Algemene Zutphense Combinatie

AZC heeft een rijke geschiedenis, vol hoogte- en dieptepunten. Vanaf de oprichting in 1918 als de Achilles Advendo Combinatie tot aan het heden hebben er vele interessante gebeurtenissen plaatsgevonden. Op dit gedeelte van de site treft U een selectie aan van de vele AZC verhalen en anekdotes die voor het nageslacht bewaard zijn gebleven. De tentoonstelling AZC 85 jaar is de voornaamste bron van dit gedeelte.

1918-1930: Oprichting en fusie

De chronologie is opgedeeld in tijdvakken van ongeveer tien jaar. Elk tijdvak is opgedragen aan een thema en/of persoon.  We hopen dat U met veel plezier kennis neemt van AZC’s rijke historie.1918-1930 : Oprichting en fusie

Op 31 juli 1918 vindt in café “De Pauw” de oprichting van AAC plaats. AAC is een fusie van de verenigingen Advendo uit Warnsveld en Achilles uit Zutphen. Naast voetbal wordt ook de atletieksport beoefend. Het tenue bestaat uit een geel shirt met groene kraag en mouwomslagen en hieronder een witte sportbroek. Het eerste voetbalveld ligt achter hotel “De Kap” in Warnsveld. In 1920 wordt dit veld ingeruild voor de velden aan de Pollaan in Zutphen. In 1924 is er voor het eerst sprake van de naam AZC. Door de fusie van AAC met  v.v. Zutphen  (Excelsior) krijgt de vereniging een nieuwe naam: AZC (AAC-Zutphen-Combinatie). De nieuwe kleding is een wit shirt met groen borstzakje en een zwarte broek. De laatste fusie volgt in 1927. Dit keer met 4de klasser Olanda. De naam blijft AZC, maar de betekenis wordt nu Algemene Zutphense Combinatie.

De officiële clubkleuren worden blauw en wit, en het tenue bestaat vanaf dat moment uit een blauw-wit verticaal gestreepte shirt met daaronder een zwarte broek. De club speelt tussen 1919 en 1930 met wisselend succes steeds in de 2de en 3de klasse. Kampioenschappen in 1919, 1925 (zelfs ongeslagen), 1929 en 1930 worden afgewisseld met degradaties in 1922 en 1928. Na degradatie in 1928 neemt AZC voor het eerst een betaalde trainer in dienst, Bill Julian. De Engelsman was speler bij o.a. Arsenal en Tottenham Hotspur en trainer bij Feijenoord. Onder zijn leiding promoveert AZC in 1929 naar de 2de klasse. De foto hierboven toont de feestelijke intocht van AZC in Zutphen na de behaalde promotie. Bij deze gelegenheid ontstaat ook het clublied. In 1930 wordt AZC kampioen van de 2de klasse, maar mist de club in de nacompetitie de promotie naar de 1ste klasse.

1930-1945 : Opkomst jeugdvoetbal

De foto hiernaast toont de nieuwe locatie aan de Pollaan in Zutphen waar AZC vanaf 1930 vertoeft. In deze jaren groeit AZC uit tot een stabiele 2de klasser. Als één van de eerste verenigingen onderkent AZC haar sociale functie en het belang van een goede jeugdbegeleiding. De jeugd-afdeling groeit uit tot de grootste van Zutphen. Gezichtsbepalend zijn hierbij de broers Dick en Jan Schiermeier. Vanaf 1930 hebben deze twee unieke persoonlijkheden AZC jarenlang gediend in vele functies binnen het jeugd- en hoofdbestuur.

Aan het einde van deze periode beleeft de club moeilijk jaren. Tijdens de tweede wereldoorlog worden veel leden als dwangarbeider in Duitsland te werk gesteld en moeten de vele lege plaatsen in het eerste elftal nood-gedwongen worden opgevuld met erg jonge spelers. Één van deze jeugdige spelers is Henk Oolbekkink. De foto hiernaast toont AZC A, kampioen in het seizoen 1941-1942, met staand 4de van rechts Henk Oolbekkink. Dit jeugd-team is zeer succesvol en behaalt gigantische overwinningen (51-0), ondanks de schaarste waar iedereen onder gebukt gaat in de oorlog. Het 25-jarig jubileum in 1943 wordt op uiterst sobere wijze ‘gevierd’.

 

1945-1950 : Indonesië

Langzaam krabbelt AZC weer op na de tweede wereldoorlog. Spelers komen terug uit Duitsland en naast voetbal worden ook weer andere zaken opgepakt. Zo verschijnt in 1946 het eerste clubblad onder de naam “Pak Aan”. Bovendien wordt in hetzelfde jaar de supportersvereniging opgericht.

In 1948 herhaalt de geschiedenis zich echter. Verschillende AZC-ers worden per boot naar Indië verscheept en ingezet bij de politionele acties. In de Pak Aan verschijnen vanaf dan regelmatig berichten over de ervaringen uit Indië. Dick Schiermeier houdt op zijn beurt ‘onze jongens’, waaronder Henk Oolbekkink Sr, op de hoogte van de verrichtingen van de verschillende AZC elftallen.

Aan de andere kant is er goed nieuws van de AZC revue. De leden pakken de draad weer op en de jaarlijkse voorstelling groeit naar een ongekende populariteit. De revue raakt wijd en zijd bekend, trekt altijd bomvolle zalen en is voor vele, ook niet-AZC leden, het jaarlijks hoogtepunt op theatergebied.

In deze periode wordt het gestreepte shirt definitief vervangen door het huidige blauw-wit geblokte shirt met de witte broek. Eind ’49, begin 1950 komen de meeste AZC-ers behouden terug uit Indonesië. Helaas overleeft Garrit Jansen de strijd in Indië niet. Hij sneuvelt tot grote verslagenheid van de AZC familie in een gevecht.

1950-1960 : Fundament voor de huidige organisatie

Door de uitbreiding van het toenmalige industrieterrein moeten de AZC-ers in 1950 naar een andere locatie verhuizen. Het nieuwe veld, ook wel ‘de Hel’ genoemd, ligt aan de verbindingsweg tussen de Pollaan en de Marsweg in Zutphen.

In 1952 degradeert AZC naar de 3de klasse. Toch is het een memorabel jaar voor de vereniging. Op 10 januari van dat jaar wordt Frits Gies tijdens de jaarvergadering tot nieuwe voorzitter van AZC gekozen. De heer Gies zal gedurende 20 jaar zijn stempel op het organisatorisch deel van de club drukken. Onder zijn leiding komt de veel geroemde zelfwerkzaamheid van de leden tot volle ontplooiing. Het kent in 1958 zijn voorlopig hoogtepunt in het prachtige nieuwe sportcomplex aan de Deventerweg, dat gelijktijdig met de viering van het 40-jarig jubileum geopend wordt. De voorzitter van de jubileumcommissie, Hennie Terink, stuurt iedere AZC-er een paar pakjes AZC jubileum sigaretten.De inrichting van de nieuwe velden kost veel geld. Verreweg het grootste deel van de financiën brengen de leden zelf op. Een bazaar, het tribunefonds (met uitgave van speciale obligaties) en diverse andere door de leden georganiseerde acties zorgen voor de benodigde financiële middelen. De foto toont voorzitter Gies, reclame makend voor het tribunefonds.

En ondanks het feit dat bij AZC het welzijn van de leden boven het presteren gaat, wordt in deze tijd binnen de jeugdafdeling het fundament gelegd voor de sportieve successen van het volgende decennium.

1960-1970 : Gouden voetbalperiode

Tussen 1960 en 1970 ligt de tot nu toe beste voetbal-periode van AZC. De club groeit uit tot de grootste vereniging in Zutphen, qua ledental. Bovendien wordt het eerste team in deze jaren onder leiding van trainer Marten Jochemsen drie keer kampioen (’62, ’64 en ’66), waarvan het in 1966 behaalde kampioenschap promotie naar de 1ste klasse oplevert, het aller-hoogste niveau van het amateur voetbal. De foto toont een rondrit van de promovendi uit 1966. Bekende spelers uit deze gouden voetbalperiode zijn de broers Henk en Rein Becks, en de enige (jeugd)international uit AZC gelederen, Peter van Osch. De hoge kwaliteit van AZC voetballers is niet alleen in de selectie terug te vinden. AZC 2 speelt reserve 1ste klasse, en ook het jeugdelftal speelt op het allerhoogste niveau.Als gevolg van dit alles maken na 1966 verschillende talentvolle AZC-ers de overstap naar het betaalde voetbal. Arie Beekman (de Graafschap), Henk ten Have (NEC) en Gerrit Calot (Twente) verlaten AZC in de drie daaropvolgende seizoenen. Het is niet mogelijk om dit ‘verlies’ op te vangen, waardoor in 1970, het laatste jaar onder trainer Jochemsen, degradatie volgt.

In 1968 viert AZC zijn 50-jarig jubileum en komt het in bezit van een tribune en een nieuwe kantine. In deze periode maakt het clubblad een herstart. De leden worden vanaf 1961 weer van de laatste informatie voorzien via “de AZC-er”.

1970-1980 : Lichtinstallatie als een profclub

AZC heeft in het begin van deze jaren nog steeds een grote aantrekkingskracht op spelers uit het betaalde voetbal. Regelmatig maken zij de overstap naar AZC. Deze spelers, steeds weer aangevuld met talentvolle spelers, afkomstig uit de eigen jeugd, zorgen ervoor dat AZC een stabiele 2de klasser blijft. Er wordt veel energie gestoken in het verbeteren van de accommodatie. Allereerst gaat de oude kantine tegen de vlakte en op dezelfde plek worden voor die tijd luxe kleedkamers gebouwd. Enige jaren later verschijnen er drie nieuwe lichtmasten langs het oefenveld. De foto toont het complex in 1974 als het hoofdveld een houten omrastering met reclameborden heeft gekregen.

De verbouwingen zijn de laatste activiteiten onder voorzitterschap van Frits Gies. In 1972 legt hij zijn voorzittershamer neer en hij wordt opgevolgd door Dick Hiddink. In 1978 wordt het 60-jarig bestaan gevierd. AZC 1, inmiddels 3de klasser, speelt een jubileumwedstrijd tegen eredivisieclub PEC Zwolle met o.a. Carry Steinvoort, en er is een grote feestavond. Een jaar later openen de gebroeders Schiermeier het naar hen genoemde jeugdhonk. Hiervoor wordt het oude houten ‘Amito gebouw’ naar de ruimte aan de spoorsloot verhuisd.

De investering in de accommodatie wordt voortgezet met een nieuwe oefenhoek tussen het AZC terrein en de Hanzehal. Het summum wordt echter de verlichting rond het hoofdveld. De realisatie van deze nieuwe lichtinstallatie is het resultaat van vele (avond)uurtjes hard werken door vele vrijwilligers. De ingebruikname van de verlichting vindt plaats met een wedstrijd tegen de Go Ahead Eagles.Een jaar later valt het jeugdhonk ten prooi aan het werk van een pyromaan. Het is een voorteken op de sportief magere jaren die hierna zullen volgen.

1980-1990 : Magere voetbaljaren

Na 15 jaar behaalt AZC 1 in 1981 weer een kampioenschap. Het betekent promotie naar de 2de klasse en de AZC selectie ligt met een mix aan routiniers en een aantal jonge spelers, zoals Jan Dieperink op de foto, op koers om tot een stabiele 2de klasser uit te groeien.

Een doorn in het oog is de problematische situatie rond de oefenhoek. Het trainingsveld wordt jaarlijks gebruikt voor de jaarbeurs, waarna er een onbegaanbaar terrein achterblijft. Deelnemers van dieren-shows in sporthal “De Hanzehal” gebruiken bovendien het trainingsveld een aantal malen per jaar als honden-uitlaatplek.

In 1981 organiseren Reinier en Mirjam van der Kwast voor de eerste keer het zeer succesvolle Sixday toernooi. Het jaar daarop speelt het eerste elftal voor het eerst in de geschiedenis van AZC met shirtreclame. De naam “Van Walsum Verpakkingen” siert het blauw witte shirt. In datzelfde jaar volgt ook de verbouwing van de kantine. Hierdoor ontstaat de huidige kantine, zodat de jeugd na de brand van het jeugdhonk in 1980 weer een eigen onderkomen heeft. Na een jaar van hard werken door veel leden verloopt de opening op ‘Tiroler wijze’, en geheel volgens AZC traditie, nl. als een grote happening. Ondertussen heeft de club een bloeiende zaalvoetbal afdeling gestart. Vanaf 1985 gaat het sportief gezien snel bergafwaarts. Er volgen maar liefst 4 degradaties binnen 6 jaar. 1988 vormt daarbij een dramatisch dieptepunt, want naast AZC 1 degraderen ook AZC 2, 3, 4 en het hoogste jeugdelftal. Er zijn spelers in de selectie van AZC die op één dag twee keer degraderen. In het jaar dat de vereniging 70 jaar bestaat, belandt AZC voor het eerst in haar bestaan in de GVB.

Op bestuurlijk terrein is het eveneens een roerige tijd. De verenging verliest hierdoor een aantal gerespecteerde en vaak al jaren actieve bestuursleden. In deze moeilijke tijd neemt voorzitter Gerard Limburg de voorzittershamer over. Als klap op de vuurpijl moet de vereniging de Deventerweg voor een jaar verlaten omdat er na jaren van achterstallig onderhoud een complete renovatie van de velden uitgevoerd wordt. De AZC elftallen wijken uit naar velden in Eefde en elders in Zutphen. Na de renovatie beschikt AZC over twee speelvelden en over een sterk verbeterd oefenveld. Het heeft echter wel de nodige invloed op de homogeniteit binnen de vereniging. Deze tumultueuze jaren worden, na een eveneens roerig jaar binnen de selectie met o.a. een trainerswissel, toepasselijk afgesloten met een degradatie.

1990-2000 : Uit het dal

Na zeven magere jaren volgt er voor AZC een periode van zeven vette jaren, die begint met de promotie in 1992 naar de hoofdklasse van de GVB, en die eindigt met de degradatie in 1999 naar de 4de klasse.

AZC promoveert meermaals in deze periode, speelt in nacompeteties en in 1997 wordt de club kampioen van de 4de klasse. Op die manier wordt in de 3de klasse na vele jaren de derby tegen Be Quick weer in ere hersteld. Het succes begint als Dick Brands en Rein Becks, zelf jarenlang spelers in AZC 1, gevraagd worden om de trainingen van de selectie over te nemen. Zij bouwen aan een selectie met veelal talentvolle spelers uit de eigen jeugd. Bovendien gaat Ruud Luijken het 3de elftal trainen en begeleiden om een betere overbrugging van jeugdelftal naar selectie te bewerkstelligen. Met trainer Dick Brands promoveert men eerst naar de hoofdklasse GVB en twee jaar later keert AZC onder zijn leiding terug in de KNVB.

Het jaar daarop neemt René Smit het trainersschap over. AZC wint de nacompetitie, maar de alles beslissende en bloedstollende wedstrijd tegen MVR in Steenderen wordt verloren. Het jaar daarop neemt de club revanche en men wordt voor de tot nu toe laatste keer in de historie kampioen. De meerderheid van het team bestaat dan al een geruime tijd uit spelers die vanaf de F pupillen lid zijn van AZC.

Vreemd genoeg zijn er zowel aan het begin als ook aan het eind van dit decennium fusie besprekingen. In 1990 worden er plannen gelanceerd voor een fusie met Be Quick. Het heeft 10 jaar nodig om de teleurstelling te verwerken. Zodoende viert AZC in 1993 haar 75-jarig jubileum. Aan het begin van de 21-ste eeuw start het onderzoek naar een fusie met Zutphen, Be Quick en Zutphania, maar opnieuw lopen de besprekingen om diverse redenen vast. AZC besluit om met Ruud Luijken als trainer van het eerste elftal alleen verder te gaan.

2000-2008 : Beleidsplan

In de laatste jaren van de twintigste eeuw beleeft AZC een sportieve opleving, maar helaas geldt dit niet voor de bestuurlijke tak. Integendeel, het bestuur wordt steeds verder uitgedund en zelden zijn leden bereid om in actie te komen. Dit heeft tot gevolg dat steeds minder mensen de aanwezige taken op zich moeten nemen. De problemen voor de club stapelen zich langzaam maar zeker op. Gelukkig komt hierin een kentering, en het eerste initiatief op dit gebied is het Torenstad toernooi. Binnen enkele jaren is dit jeugdtoernooi uitgegroeid tot een groot succes. Dit goede voorbeeld heeft een discussie binnen de vereniging op gang gebracht. Het structurele tekort aan vrijwilligers en het ontbreken van een technisch plan op sportief gebied zijn voor een aantal leden redenen om de negatieve spiraal definitief te doorbreken. Zij schrijven een beleidsplan voor het technische en bestuurlijke vlak. Dit levert een nieuwe orginatiestructuur op, die vooral inzet op een grotere betrokkenheid van de leden. Een belangrijk uitgangs-punt van het beleidsplan vormt de sociale functie van de club. Op voetbalgebied betekent dit een uitbreiding met G(ehandicapten)- en meisjesvoetbal. Bovendien gaat AZC met ingang van het seizoen 2003-2004 met een zaterdagteam aan de competitie deelnemen. Maar ook plannen om bijvoorbeeld met buitenschoolse opvang het gebruik van het sportcomplex optimaal te benutten geven uiting aan een (grotere) sociale taak van de vereniging.

Het beleidsplan werpt al snel zijn vruchten af. Op organisatorisch gebied worden een groot aantal doelen bereikt. De kantine heeft weer voldoende personele bezetting en de omzet loopt ieder jaar fors op. De commissie Accommodatie is verant-woordelijk voor een grote renovatie van het complex, de mensen van de commissie Sponsoring zorgen voor een forse uitbreiding van de inkomsten uit sponsor-gelden en zijn verantwoordelijk voor het oprichten van een businessclub. Het leden-tal groeit gestaag, waardoor de jeugd- en   G-elftallen en het dames/meisjesvoetbal ook sportief aansprekende resultaten weten te boeken. De commissie Hygiëne zorgt voor frisse kleedkamers en financieel is AZC een meer dan gezonde vereniging. Om dit alles te realiseren zijn er steeds meer leden actief en is het ingezette visietraject een groot succes!

Toch is AZC van de partij als in 2004 een viertal Zutphense voetbalverenigingen in gesprek gaan over een mogelijke (brede) fusie. De fusiebesprekingen tussen Be Quick, Zutphania, Zutphen en AZC lijken uit te lopen op een geslaagde samenvoeging. Er verschijnen talrijke publicaties in de plaatselijke bladen, maar dan blijkt ook dat de gemeente Zutphen geen vooraanstaande rol voor zich in deze initiatieven gepland heeft. Ondanks hoge verwachtingen doet de gemeente geen enkele toezegging over een nieuw complex met kunstgrasveld en/of sporthal. Op een woensdag in april zijn er bij de vier verenigingen extra ledenvergadering georganiseerd en zal er gestemd worden over het gezamenlijke voorstel van de vier besturen. Bij AZC is er na een levende discussie een meerderheid voor de fusie. Ook SV Zutphen wil een fusie aangaan, maar de leden van Zutphania en Be Quick zijn grotendeels tegen een fusie. Het bestuur van AZC gaat nog in gesprek met het bestuur van SV Zutphen, maar deze vereniging kiest uiteindelijk voor een samengaan met WHCZ en gaat de zondagtak van de nieuwe vereniging FC Zutphen versterken.

De uitkomst van deze fusiebesprekingen heeft bij AZC belangrijke nieuwe ontwikkelingen in gang gezet. Vanaf dat moment is het duidelijk dat de Deventerweg de thuishaven van AZC zal blijven. Hierdoor is echter ook duidelijk geworden dat dit forse investeringen in de accommodatie gaat vragen. De eerste werkzaamheden hebben al plaats gevonden. In de kantine zijn de communicatiemiddelen vergroot en is het inventaris aangepast aan de moderne eisen van hygiëne en effectiever werken. Echter door het alsmaar groeiende aantal (jeugd)leden groeit AZC qua voetbal-mogelijkheden snel uit haar jasje. Er is nu al een gebrek aan speelvelden en de trainings-faciliteiten schieten, vooral in de winterperiode, ernstig tekort. Verder moet het aantal kleed-kamers uitgebreid worden en zal de huidige bestuurskamer gerenoveerd moeten worden. Om dit te realiseren zal er nieuwbouw plaats gaan vinden. Dit vraagt een forse financiële investering. Maar door nieuwbouw worden ook de sponsormogelijkheden weer verder uitgebreid. De hier-door verkregen financiële middelen zorgen ervoor dat er meer geld kan worden vrijgemaakt voor het verbeteren van de voetbalresultaten.

Om als AZC in de toekomst de verdere noodzakelijke stappen te kunnen zetten, is in oktober 2007 een nieuw traject m.b.t. visievorming gestart. Het in 2002 opgestelde beleidsplan loopt af en om door te kunnen groeien is een nieuw beleidsplan noodzakelijk. Met “de Jump” hoopt AZC de route naar een nieuw beleidsplan 2008-2013 te realiseren. Na een uitgebreide evaluatie zijn er inmiddels al diverse, goed bezochte, ideeën vormende bijeenkomsten geweest. Opnieuw is hieruit duidelijk geworden dat veel leden zich nog steeds zeer betrokken voelen bij de club. Er is geanimeerd gediscussieerd over de toekomstige koers van AZC en wat er van een ieder gevraagd wordt om de nieuwe doelen te verwezenlijken. Ook hieruit blijkt weer dat op het vlak van voetbal de grootste uitdaging voor de komende tijd, naast de nieuwbouw, het realiseren van een kunstgrasveld wordt. Teven is duidelijk geworden dat dit niet zal lukken zonder de steun van de gemeente Zutphen.

Anderzijds blijkt uit de bijeenkomsten ook dat de AZC-ers de sociale doelstelling van onze vereniging belangrijk vinden. Maar hoe moet de vereniging uiting geven aan deze sociale doelstelling? Kan AZC meer zijn dan een vereniging waar voetballers elkaar ontmoeten? Staan de leden dan ook open voor andere sportactiviteiten naast voetbal? Zijn er meer sportlieden dan ‘bridgers’ welkom op het AZC complex? Moet AZC dan niet op zoek naar andere gebruikers van het complex zoals buitenschoolse opvang? Moet AZC hierin ook zelf initiatieven ontplooien? Kan het complex voor de gemeente aantrekkelijker gemaakt worden door samenwerking met bijvoorbeeld een opleidingsinstituut? Kunnen de velden vaker opengesteld worden om opvang te bieden voor de in de buurt spelende kinderen? Zomaar wat toekomstidealen, waaraan het nieuwe beleidsplan 2008-2013 vorm zal moeten geven. In het voorjaar van 2008 zal het nieuwe beleidsplan worden opgeleverd.

 

De laatste 9 jaren zullen zsm worden ingevuld.
De volledige historie van AZC is straks te lezen in het jubileumboek.